लाडकी बहीण योजना ‘मे’ महिन्याचा 1500 रुपये हप्ता वितरीत, निधी मंजूर; शासन निर्णय
महाराष्ट्र शासनाने राज्यातील महिलांच्या आर्थिक सक्षमीकरणासाठी, त्यांच्या आरोग्य आणि पोषणाच्या स्थितीत सुधारणा घडवून आणण्यासाठी तसेच कुटुंबामध्ये त्यांची निर्णायक भूमिका बळकट करण्यासाठी “मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण” ही योजना सुरू केली आहे. या योजनेमुळे महिलांना केवळ आर्थिक मदत मिळत नाही, तर त्यांना स्वावलंबनाची जाणीवही निर्माण होते. शासनाचा उद्देश म्हणजे महिला केवळ कुटुंबातील सदस्य म्हणून नव्हे तर स्वतंत्र निर्णय घेणाऱ्या व्यक्ती म्हणून सक्षम व्हाव्यात.
अट आणि लाभ
या योजनेअंतर्गत २१ ते ६५ वयोगटातील महिलांना लाभ मिळतो. त्यामध्ये विवाहित, विधवा, घटस्फोटित, परित्यक्ता आणि निराधार महिला समाविष्ट आहेत. या व्यतिरिक्त, अशा कुटुंबात फक्त एका अविवाहित महिलेलाही या योजनेचा लाभ मिळू शकतो.
लाभार्थींना दरमहा ₹१,५००/- इतकी रक्कम त्यांच्या आधार कार्ड संलग्न बँक खात्यामध्ये थेट जमा (Direct Benefit Transfer) केली जाते. ही रक्कम त्यांच्या दैनंदिन गरजा, आरोग्य, पोषण व इतर आवश्यक खर्चासाठी उपयोगात येऊ शकते.
आर्थिक तरतूद (२०२५-२६)
वित्तीय वर्ष २०२५-२६ साठी “मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण” या योजनेसाठी ₹२८,२९० कोटींची अर्थसंकल्पीय तरतूद करण्यात आली आहे. ही तरतूद मागणी क्रमांक X-1, लेखाशिर्ष 2235 D631, ३१-सहाय्यक अनुदान (वेतनेत्तर) या अंतर्गत करण्यात आली आहे. योजनेच्या अंमलबजावणीसाठी हा निधी राखीव ठेवण्यात आला आहे.
निधी वितरणाबाबत शासन निर्णय
वरील तरतूदींपैकी ₹२,९८४ कोटी (अक्षरी रुपये दोन हजार नऊशे चौर्‍याऐंशी कोटी फक्त) इतका निधी “सर्वसामान्य घटकांतील” पात्र महिलांना वितरित करण्यासाठी शासनाने मान्यता दिली आहे. हा निधी सशर्त अनुदान स्वरूपात आहे, म्हणजेच लाभार्थींनी दिलेल्या अटी व शर्तींचे पालन केल्यासच त्यांना निधी प्राप्त होईल. हा निधी थेट लाभार्थ्यांच्या बँक खात्यांमध्ये जमा करण्यात येणार आहे.
“मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण” योजना ही राज्यातील महिलांसाठी अत्यंत महत्वाची आणि उपयुक्त योजना आहे. याद्वारे महिलांना आर्थिक मदतीबरोबरच सामाजिक सन्मान, आत्मनिर्भरता आणि कुटुंबातील निर्णायक भूमिका बजावण्याची संधी मिळते. शासनाकडून करण्यात आलेली मोठी तरतूद ही या योजनेला दिलेले प्राधान्य दर्शवते.