४००० रुपयांचा नवीन हप्ता जाहीर, पीएम किसान लाभार्थी यादीत आपले नाव लगेच तपासा

पीएम किसान लाभार्थी यादी

प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी योजना ही भारतातील लहान व अल्पभूधारक शेतकऱ्यांसाठी एक वरदान ठरली आहे. ही योजना २४ फेब्रुवारी २०१९ रोजी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी सुरू केली होती. या योजनेअंतर्गत सरकार दरवर्षी ६००० रुपये आर्थिक सहाय्य देते, जे तीन समान हप्त्यांमध्ये (प्रत्येकी २००० रुपये) थेट शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यात जमा केले जाते. त्यामुळे दलालांची भूमिका संपते आणि पारदर्शकता राखली जाते.

योजनेचा मुख्य उद्देश म्हणजे लहान शेतकऱ्यांना बी-बियाणे, खते, कीटकनाशके व इतर शेतीसाठी लागणाऱ्या गरजा भागवण्यासाठी तात्काळ निधी पुरवणे होय. ही आर्थिक मदत शेतकऱ्यांना सावकारांपासून मुक्त करते. १९वा हप्ता २४ फेब्रुवारी २०२५ रोजी ९.८ कोटी शेतकऱ्यांना वितरित करण्यात आला होता, ज्यात २२,००० कोटी रुपयांचा समावेश होता. यामध्ये २.४१ कोटी महिला शेतकरीही सहभागी होत्या, जे या योजनेच्या व्यापकतेचे प्रतीक आहे.

२०वा हप्ता – ४००० रुपये मिळण्याची शक्यता

अलीकडील माहितीनुसार, २०व्या हप्त्यामध्ये शेतकऱ्यांना ४००० रुपये मिळण्याची शक्यता आहे, जी नेहमीच्या २००० रुपयांच्या तुलनेत दुप्पट आहे. हे विशेषत: त्यांच्यासाठी आहे ज्यांना मागील हप्त्याच्या वेळी काही अडचणी आल्या होत्या. जून २०२५ मध्ये येणाऱ्या या हप्त्यामध्ये दोन महिन्यांची रक्कम एकत्र देण्यात येऊ शकते. यावर अद्याप सरकारकडून अधिकृत पुष्टी झालेली नसली तरी विविध स्रोतांनुसार ही शक्यता अधिक आहे.

ही वाढलेली रक्कम मुख्यतः एप्रिल ते जुलैच्या दोन हप्त्यांना एकत्रित करून दिली जाण्याची शक्यता आहे. खरीप हंगामासाठी तयारी करणाऱ्या शेतकऱ्यांना ही मदत अत्यंत उपयुक्त ठरेल. मात्र, ही रक्कम मिळवण्यासाठी e-KYC व जमीन पडताळणी पूर्ण असणे अत्यावश्यक आहे. ज्या शेतकऱ्यांची e-KYC प्रक्रिया पूर्ण झालेली नाही, त्यांना हप्ता मिळण्यास अडथळा येऊ शकतो.

लाभार्थी यादीत नाव तपासण्याची प्रक्रिया

पंतप्रधान किसान सन्मान निधी योजनेच्या लाभार्थी यादीत आपले नाव तपासणे हे अतिशय सोपे आहे. सर्वप्रथम pmkisan.gov.in या अधिकृत वेबसाइटवर जा. तेथे ‘Farmers Corner’ या विभागात ‘Beneficiary List’ या पर्यायावर क्लिक करा. त्यानंतर आपले राज्य, जिल्हा, तालुका व गाव निवडा. सर्व माहिती भरल्यानंतर ‘Get Report’ बटणावर क्लिक करा.

त्यानंतर आपल्या गावातील संपूर्ण लाभार्थी यादी स्क्रीनवर दिसेल, ज्यामध्ये प्रत्येक शेतकऱ्याचे नाव, वडिलांचे नाव, बँक खाते तपशील व पेमेंट स्थिती यांचा समावेश असेल. यादीमध्ये आपले नाव असल्यास, आपल्याला किती हप्ते मिळाले आहेत आणि कोणता हप्ता बाकी आहे हे पाहता येते. जर यामध्ये काही अडचण आल्यास नजीकच्या कॉमन सर्व्हिस सेंटर (CSC) मध्ये मदत मिळू शकते किंवा १५५२६१ या हेल्पलाईन क्रमांकावर संपर्क साधता येतो.

योजनेसाठी पात्रता व आवश्यक कागदपत्रे

या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी काही पात्रता निकष आहेत. अर्जदार भारताचा कायमस्वरूपी रहिवासी असावा व त्याच्याकडे २ हेक्टर पेक्षा कमी शेती असावी. अर्जदाराचे बँक खाते आधारशी लिंक असणे आवश्यक आहे. अर्जदार जर शासकीय कर्मचारी किंवा आयकर दाते असेल, तर त्याला या योजनेचा लाभ मिळणार नाही.

आवश्यक कागदपत्रांमध्ये आधार कार्ड सर्वात महत्त्वाचे आहे. जमिनीच्या मालकीसाठी खसरा नंबर, ७/१२ उतारा आवश्यक आहे. बँक खात्याचे तपशील – जसे की IFSC कोड – योग्यरित्या भरलेले असावेत. पासपोर्ट साइज फोटो देखील अपलोड करणे गरजेचे आहे. सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे e-KYC पूर्ण केलेली असावी अन्यथा हप्ता थांबू शकतो.

e-KYC चे महत्त्व व पूर्ण करण्याची प्रक्रिया

e-KYC म्हणजे इलेक्ट्रॉनिक नो युअर कस्टमर – ही प्रक्रिया पीएम किसान योजनेसाठी अनिवार्य आहे. ही न केल्यास शेतकऱ्यांचा हप्ता रोखला जातो. या प्रक्रियेचा उद्देश असा आहे की लाभ फक्त खऱ्या लाभार्थ्यांपर्यंतच पोहोचेल आणि कुठलाही गैरवापर होणार नाही.

तीन प्रकारे e-KYC करता येते

ऑनलाइन: pmkisan.gov.in वर जाऊन आधार क्रमांक टाकावा व OTP द्वारे सत्यापन करावे.
CSC सेंटर: बायोमेट्रिक (फिंगरप्रिंट) द्वारे e-KYC करता येते.
मोबाईल अ‍ॅप: फेस रिकग्निशन वापरून प्रक्रिया पूर्ण करता येते.
ज्यांनी अद्याप ही प्रक्रिया पूर्ण केलेली नाही, त्यांनी ती लवकरात लवकर करणे आवश्यक आहे.

यादीत नाव नसल्यास काय करावे?

जर यादीत आपले नाव नसेल, तर घाबरण्याची गरज नाही. सर्वप्रथम खात्री करा की तुमचा अर्ज नीट भरलेला आहे की नाही. अनेकदा चुकीची माहिती किंवा अपूर्ण कागदपत्रांमुळे अर्ज फेटाळला जातो. e-KYC व जमीन पडताळणी पूर्ण केली आहे का हे तपासा.

pmkisan.gov.in वरील ‘Know Your Status’ या विभागातून अर्जाची स्थिती तपासता येते.
जर सर्व काही योग्य असूनही नाव यादीत नसेल, तर १५५२६१ किंवा ०११-२४३००६०६ या हेल्पलाईनवर संपर्क करा. जवळच्या कृषी विभाग कार्यालयात भेट देऊन तक्रार नोंदवता येते. CSC सेंटरचे संचालकही मदत करू शकतात. मात्र, कोणत्याही फसव्या कॉल किंवा बनावट हेल्पलाईनपासून सावध राहा. कोणालाही OTP देऊ नका. ही योजना पूर्णतः मोफत आहे.

योजनेचा भविष्यकाळ व शेतकऱ्यांसाठी सूचना

पीएम किसान योजना ही भारत सरकारची महत्त्वाकांक्षी योजना असून ती शेतकऱ्यांच्या आर्थिक सक्षमीकरणासाठी सुरू करण्यात आली आहे. २०व्या हप्त्यामध्ये ४००० रुपयांची शक्यता ही योजना अधिक आकर्षक बनवते. ही योजना शेतकऱ्यांना आत्मनिर्भर बनवण्यासाठी उपयुक्त ठरते.

शेतकऱ्यांनी pmkisan.gov.in या वेबसाइटवर नियमितपणे आपली स्थिती तपासावी. सर्व कागदपत्रे अद्ययावत ठेवावीत व e-KYC वेळेत पूर्ण करावे. जर बँक खात्याचे तपशील बदलले असतील, तर तेही अपडेट करावेत. कोणत्याही शंकेसाठी अधिकृत हेल्पलाईनशी संपर्क साधावा.

सूचना: वरील माहिती सामान्य जनजागृतीसाठी आहे. अधिकृत व अद्ययावत माहितीसाठी कृपया pmkisan.gov.in ला भेट द्या किंवा संबंधित सरकारी कार्यालयाशी संपर्क करा.